مفهوم ناک زدن یا ضربه موتور خودرو چیست؟
اگر در سیلندرها تعادل مناسبی از هوا و سوخت وجود داشته باشد، سوخت مرحله به مرحله و منظم میسوزد. در واقع پس از سوختن هر مرحله، شوک کوچکی ایجاد شده و باعث اشتعال سوخت مرحله بعدی میشود. حال اگر سوخت به طور غیریکنواخت و ناهموار بسوزد، سوختنها در زمان نامناسبی خاموش شده و ایجاد یک صدای آزاردهنده میکنند که به آن ناک زدن میگویند. در این شرایط، احتمالا دیواره سیلندر و پیستون موتور شما آسیب خواهند دید.
دلایل ناک زدن موتور خودرو چیست؟
ناک زدن یک مشکل جدی در موتورهای احتراق داخلی است و میتواند به دلایل گوناگونی مانند کیفیت نامناسب سوخت، تنظیمات نادرست موتور، خرابی شمعها، رسوب کربن، خرابی سنسور ناک، شرایط دما و فشار و نوع طراحی موتور رخ دهد. در ادامه به بررسی مهمترین دلایل ناک (knock) زدن خودرو خواهیم پرداخت
خرابی شمعها
اگر شمعها به درستی کار نکنند، فرآیند احتراق در سیلندرها به طور نامنظم انجام میشود و این موضوع Knock زدن خودرو را در پی دارد. شمعهای خراب بر نسبت سوخت و هوا تاثیر میگذارند و باعث میشوند جرقه در زمانی که باید، شلیک نشود. بنابراین انفجارهای متعدد در سیلندر رخ داده و به اصطلاح خودرو ناک میزند. با اینکه طول عمر شمع به شرایط و نوع شمع وابسته است.
رسوب کربن در سیلندرها
اگر سوخت حاوی مواد کربنی باشد، به طور کامل نمیسوزد و در محفظه احتراق رسوبات کربنی ایجاد میکند. این رسوبات باعث افزایش فشردهسازی و در نهایت ناک زدن خودرو خواهند شد. بنابراین، توصیه میشود از سوخت حاوی مواد کربنزدا استفاده کنید تا از مسدود شدن سیلندرهای خودرو توسط رسوبات کربنی جلوگیری کند.
مخلوط هوا و سوخت بدون چربی
منظور از مخلوط هوا و سوخت بدون چربی، مخلوطی است که سوخت و هوای کافی ندارد و بهاندازه کافی سریع نمیسوزد. در این صورت، امکان انفجارهای متعدد بالا رفته که باعث ناک زدن خودرو میشوند. معمولا مشکلات مربوط به انژکتورهای سوخت، سنسور اکسیژن، سنسور هوای جرمی و پمپ سوخت میتوانند یک مخلوط هوا و سوخت بدون چربی در موتور ایجاد کنند.
ایراد در زمانبندی پیشرانه
همانطور که میدانید، موتورهای درونسوز بر اساس سیستم چهارزمانه مکش، تراکم، انفجار و تخلیه فعالیت میکنند. این چهار فرآیند در تمام سیلندرها، بر اساس برنامهریزی جداگانه و یک زمانبندی مشخص انجام میگیرد و توسط کامپیوتر خودرو کنترل میشود. در صورتی که خطایی در برنامهریزی کامپیوتر خودرو رخ دهد، شاهد ناک زدن موتور خواهید بود.
خرابی سنسور ناک
معمولا خودروهای مدرن کمتر با مشکل ناک زدن موتور مواجه میشوند. زیرا نسبت هوا به سوخت، انژکتورهای سوخت و زمانبندی همگی توسط ECU کنترل میشوند. همچنین قطعهای به نام سنسور ناک در موتور اتومبیل تعبیه شده که در صورت وجود ناک، آن را تشخیص میدهد و با اطلاعرسانی به کامپیوتر خودرو، مشکل را برطرف میکند.
خرابی بلبرینگها
بلبرینگها طی گذر زمان دچار فرسودگی میشوند و همین مسئله موجب لغزش آنها خواهد شد. یک بلبرینگ فرسوده، روی عملکرد میللنگ و پیستون تاثیر میگذارد و صدای کوبش یا ضربه ایجاد میکند. به این نکته توجه داشته باشید که بلبرینگها و قطعات درونی موتور، همواره در روغن غوطهور باشند. چرا که وجود مشکل در کانالهای توزیع روغن، قسمتهای درونی پیشرانه را خشک میکند که پیامد آن چیزی جز ناک زدن نخواهد بود.
سوخت بیکیفیت و با اکتان پایین
اکتان یک شاخص از مقاومت سوخت در برابر شرایط پیشاحتراق است. در واقع هر چه عدد اکتان سوخت بالاتر باشد، تراکم بیشتری را قبل از اشتعال تحمل میکند. بهتر است دفترچه راهنمای خودروی خود را بررسی کنید و ببینید نوع سوخت پیشنهادی برای خودروی شما چیست. چرا که برخی خودروها برای سوخت با اکتان بالا طراحی شدهاند و استفاده از نوع معمولی سوخت در طولانی مدت، آسیب جدی به موتور خودرو میرساند. در این وضعیت، شرایطی مانند ناک زدن ایجاد خواهد شد.
سرسیلندر روغنکارینشده
وقتی یک سیلندر بدون روغن کار میکند، صدای تقتق ایجاد میشود. معمولا سیلندرها در زمان نشتی، روغن خود را از دست میدهند. استفاده از روغنهای با کیفیت پایین یا نقطه اشتعال کم نیز میتواند باعث روانکاری ضعیف در موتور شود. به طور کلی، روغنکاری سرسیلندر برای جلوگیری از ناک زدن موتور ضروری است.
خرابی کشنده قرقره تسمه فرسوده
گاهی اوقات دلایل ناک زدن خودرو از خود موتور نشات نمیگیرد و به قطعاتی که در کنار موتور کار میکنند مربوط میشود. زمانی که موتور کار میکند، تسمهای را میچرخاند که به انواع قرقرهها در سرتاسر محفظه موتور متصل هستند. اگر تسمه کشش مناسبی نداشته باشد و کشیده شود، کشنده عملکرد درستی نخواهد داشت. همچنین اگر یکی از قرقرهها خم شده باشد، ممکن است صدای تقتق ایجاد کند که معمولا با ناک زدن خودرو اشتباه گرفته میشود.
روشهای رفع ناک زدن خودرو
همانطور که تا اینجا متوجه شدید، ناک زدن یک مشکل رایج در موتورهای درونسوز است و به دلایل مختلفی رخ میدهد. اما برای رفع ناک زدن خودرو چه باید کرد؟ در ادامه مطلب همراه ما باشید تا روشهای برطرف کردن این مشکل را بررسی کنیم.
تعویض منظم روغن خودرو
رانندگی با اتومبیل، به مرور باعث سوختن روغن موتور شده و سطح آن را کاهش میدهد توصیه میشود روغن خودروی خود را به طور منظم تعویض کنید. چرا که روغن فرسوده و پایین بودن سطح آن، عاملی برای روغنکاری ضعیف قطعات مربوط به زمانبندی موتور است.
