چکاپ خودرو قبل از سفر چه اهمیتی دارد؟
خراب‌شدن خودرو در سفر به‌قدری شایع است که هر کسی در طول زندگی چندین بار ممکن است آن را تجربه کند. اما چرا خودروها همینطور می‌مانند و دقیقا در طول سفر خراب می‌شوند؟ فشاری که به خودرو در طول سفر وارد می‌شود با فشاری که به‌صورت روزمره در شهر تحمل می‌کند به‌کلی متفاوت است. شما در طول سفر معمولا خودرو را برای زمان طولانی‌تری بدون استراحت استفاده می‌کنید. مسیرهایی که در مسافرت طی می‌کنید ممکن است فرازونشیب‌هایی داشته باشد که اسب بخار بیشتری از موتور خودروی شما طلب کنند. همچنین تغییرات آب‌وهوایی هم می‌تواند مستقیماً روی عملکرد بخش‌های مختلف خودروی شما تاثیر بگذارد. خودروی شما زیر چنین فشارهایی مشکلات کوچکی که از قبل داشته را پررنگ‌تر نشان می‌دهد. مشکلاتی که شاید اگر پیش از شروع سفر به آن‌ها رسیدگی می‌کردید نه زمانی از شما می‌گرفتند و نه هزینه چندانی داشتند. اما زمانی که در طول مسافرت خود را نشان می‌دهند، هم اوقات شما را تلخ می‌کنند و هم هزینه‌های مختلفی از جمله جرثقیل، امداد خودرو، تهیه قطعه، تعمیرات و… را روی دست شما می‌گذارند. پس چکاپ ماشین قبل از سفر را فراموش نکنید.
قبل از سفر چه چیز ماشین را چک کنیم؟
برای اینکه بتوانید از سفرتان با خودروی شخصی بدون دردسر و در کمال آرامش لذت ببرید لازم است مواردی را پیش از شروع حرکت بررسی کنید. برخی از موارد فهرست چکاپ ماشین قبل از سفر اگر توسط تعمیرکار انجام شود بهتر است اما بیشتر این چک لیست را خودتان هم به سادگی می‌توانید انجام دهید.
۱. لاستیک‌ها
اولین چیزی که باید پیش از سفر با خودروی شخصی خود بررسی کنید لاستیک‌هاست. تایرهای خودرو را از نظر سلامت فیزیکی و ظاهری بررسی کنید. میزان آج باقی‌مانده از لاستیک تا حد خوبی می‌تواند وضعیت لاستیک را برای شما مشخص کند. اما حتی اگر عمق آج لاستیک‌های شما قابل قبول به‌نظر می‌رسد، فراموش نکنید که تاریخ تولید آن را هم بررسی کنید. عمر مفید لاستیک حتی اگر هنوز آج‌های سالمی داشته باشد هم در بهترین حالت ۵ سال است. البته که این زمان تحت تاثیر عوامل مختلفی می‌تواند کاهش پیدا کند. پس حتما سلامت لاستیک‌های خودرو را بررسی کنید و درصورت نیاز آن‌ها را پیش از سفر تعویض کنید.
تنظیم فشار باد لاستیک‌ها را هم حتما باید در چکاپ خودرو قبل از سفر درنظر داشته باشید. لاستیک‌های کم‌باد هم برای قطعات سیستم تعلیق آسیب‌زننده هستند و هم مصرف سوخت خودرو را افزایش می‌دهند. تنظیم نبودن فشار باد تایر همچنین می‌تواند لاستیک‌های آسیب‌دیده و ضعیف را بیشتر در معرض خطر پنچری و ترکیدن قرار دهد. پس حتما از همراه داشتن لاستیک زاپاس، جک خودرو و آچار برای تعویض لاستیک در صندوق خودرو مطمئن شوید تا اگر خدای ناکرده جایی گیر افتادید بتوانید با تایر زاپاس خود را تا نزدیک‌ترین تعمیرگاه برسانید.
۲. روغن‌ها
بررسی مقدار و کیفیت روغن‌های خودرو دومین مورد در چک لیست ماشین قبل از سفر است. روغن موتور، روغن گیربکس، روغن ترمز و روغن هیدرولیک از جمله مهم‌ترین مایعاتی هستند که میان قطعات مختلف خودروتان جریان دارند. تاثیر این روغن‌ها در روان‌کنندگی و کاهش دمای قطعات خودرو به‌قدری حیاتی است که کیفیت پایین آن‌ها یا کم‌شدن مقدارشان می‌تواند عملکرد خودروتان را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.
روغن موتور را می‌توان مهم‌ترین مایعی دانست که در رگ‌های خودرو جریان دارد. این روغن با روان‌کردن قطعات متحرک موتور، تمیز کردن مسیر آن‌ها و کاهش دمای‌شان به عملکرد صحیح موتور خودرو کمک می‌کند. اگر زمان تعویض روغن خودروتان نزدیک است، حتما پیش از شروع سفر برای تعویض روغن و فیلتر روغن به تعمیرگاه مراجعه کنید. شما می‌توانید خودتان سطح روغن موتور را از روی گیج مخصوص آن بخوانید. اگر هم کمی با مسائل فنی آشنایی داشته باشید می‌توانید کیفیت آن را بسنجید. بد نیست اگر مخزن روغن هیدرولیک فرمان خودرو هم در دسترس است سطح آن را بررسی کنید.
روغن گیربکس یا واسکازین یکی دیگر از مایعات مهم خودرو است. این روغن حرکت نرم قطعات جعبه دنده خودرو را ممکن می‌کند. اگر خودروی شما به جعبه دنده اتوماتیک مجهز است، بررسی این روغن را حتما باید پیش از شروع سفر انجام دهید. برای بررسی مواردی مثل روغن ترمز و روغن گیربکس بهتر است اگر با مسائل فنی خودرو آشنا نیستید به یک تعویض روغنی مراجعه کنید.
۳. آب رادیاتور
چک کردن سطح آب رادیاتور نه فقط در هنگام شروع حرکت بلکه در طول سفر نیز باید انجام شود. وظیفه آب رادیاتور به‌عنوان عضو اصلی سیستم خنک‌کننده موتور، انتقال گرمای قطعات موتور به بیرون است. وقتی در سفر مسافت‌های طولانی را با خودروتان طی می‌کنید، موتور گرمای بیشتر و برای مدت طولانی‌تری تولید می‌کند که باید توسط مایع خنک‌کننده خارج شود. در این میان کوچک‌ترین نشتی در شلنگ‌ها و لوله‌های رادیاتور، که تقریبا اجتناب‌ناپذیر هم هست، می‌تواند سطح مایع خنک‌کننده را کاهش دهد. پس بررسی سطح آب رادیاتور و همراه داشتن مایع خنک‌کننده یکی از موارد مهم چکاپ ماشین قبل از سفر است.
۴. باتری و دینام ماشین
وضعیت باتری و دینام خودرو و به‌طور کلی سیستم برق‌رسانی را بهتر است پیش از آغاز مسافرت توسط یک باتری‌ساز یا متخصص برق خودرو چک کنید. اما خودتان هم می‌توانید این کار را انجام دهید. باتری خودروها نشانگر کوچکی برای بررسی سلامت باتری روی خود دارند. رنگ سبز این نشانگر سالم بودن باتری را تایید می‌کند، رنگ مشکی خالی‌شدن یا دشارژ شدنش را مشخص می‌کند و رنگ سفید نشان می‌دهد که باتری خراب است و دیگر قابل استفاده نیست. جدا از این‌ها، خرابی باتری و دینام خودرو در بیشتر مواقع از قبل به‌واسطه علائمی که دارند قابل تشخیص است. برای بررسی وضعیت دینام و باتری در چکاپ خودرو قبل از سفر به این علائم توجه کنید: مشکلات مربوط به استارت، قطع و وصل شدن نور پشت آمپر، کم‌نور شدن چراغ‌ها و…
۵. تسمه‌ها
مهم‌ترین تسمه‌های خودرو تسمه دینام و تسمه تایم هستند. هر دوی این تسمه‌ها با چرخش میل‌لنگ می چرخند و باتوجه به نوع خودرو ممکن است از طریق کاپوت در دسترس باشند یا نباشند. در صورت امکان تسمه‌های خودرو را برای سفتی و شلی، پارگی و آسیب‌دیدگی‌شان بررسی کنید و اگر هم برای‌تان امکان‌پذیر نیست، برای این کار به مکانیک مراجعه کنید. اگر تسمه‌های خودرو از قبل به صدا درآمده‌اند و یا زمان تعویض تسمه تایم خودروتان نزدیک است، حتما بررسی و تعویض تسمه‌ها را در چک لیست ماشین قبل از سفر در اولویت قرار دهید. پارگی تسمه تایم یکی از اتفاقات شایعی‌ست که بخاطر سهل‌انگاری برای خیلی‌ها در طول سفر رخ می‌دهد و آن‌ها را وسط راه گرفتار می‌کند.
۶. لنت ترمز
برای بررسی وضعیت لنت‌های ترمز خودرو علاوه‌بر اینکه می‌توانید به علائمی مثل ضعیف‌شدن ترمز و سوت‌کشیدن هنگام ترمزگیری توجه کنید، راه‌های دیگری هم وجود دارد. مقدار باقی‌مانده الیاف ترمز را می‌توان با بازکردن چرخ‌های خودرو بررسی کرد. اگر سطح لنت ترمز به کمتر از یک سوم مقدار اولیه رسیده بهتر است قبل از حرکت آن‌ها را تعویض کنید. همچنین می‌توانید به زمان تعویض لنت خودروتان که در دفترچه راهنمای آن درج شده است توجه کنید. سلامت سیستم ترمز خودرو به‌خصوص در جاده‌های ناآشنا هنگام سفر چیزی نیست که بتوان آن را کم‌اهمیت شمرد.
۷. چراغ‌ها
چراغ‌های خودرو از چند جهت نقش مهمی در حفظ ایمنی خودروی شما دارند. چراغ‌های سالم هم به افزایش میدان دید شما در شرایط نامساعد کمک می‌کند و هم باعث می‌شوند که دیگران بتوانند بهتر خودروتان را ببینند. پس تمام چراغ‌های کوچک و بزرگ خودرو را در چکاپ ماشین قبل از سفر بررسی کنید. چراغ کوچک عقب و جلو، چراغ بزرگ عقب و جلو، نور بالا، چراغ ترمز، راهنما و چراغ مه‌شکن را تک به تک چک کنید و هر کدام که نیاز به تعویض دارد را قبل از سفر عوض کنید.
۸. تجهیزات برقی
از عملکرد درست تمام تجهیزات برقی خودرو پیش از شروع سفر مطمئن شوید. برف‌پاک‌کن را امتحان کنید، سلامت تیغه‌های برف‌پاک‌کن را هم بررسی کنید تا از پس رانندگی در برف و باران به‌راحتی بر بیایید. کولر و بخاری خودرو را نیز تست کنید تا در شرایط آب‌وهوایی مختلف بتوانید متناسب با وضعیت هوا، دمای داخل کابین خودرو را کنترل کنید. این آخرین مورد چکاپ خودرو قبل از سفر است.
